انواع سیلو جهت سیلاژ ذرت علوفه ومعایب و مزایای هر یک از آنها

 

ساختمان سیلو به صورت های مختلفی وجود دارد که عبارتند از:

• سیلوی خندقی(داخل زمین)
• سیلوی کیسه ای (سوسیسی)
• سیلوی کومه ای یا پشته ای
• سیلوی روزمین
• سیلوی عمودی

 

معایب سیلو های خندقی

( از انجایی که ماده خشک علوفه در ایران حین برداشت مناسب نیست) دراین نوع از سیلو ، زهکشی و تخلیه پساب با مشکلات فراوانی همراه می باشد حتی اگر کانال خروجی و چاه برای آن تعبیه شده باشد .

معایب و مزایای سیلو های کیسه ای

از مهمترین مزیت های آن کنترل و کاهش چشمگیر ورود اکسیژن و مصرف با مدیریت دقیق تر و کارآمدتر ، اتلاف پساب و اتلاف کل کمتر، حمل و نقل راحت، عدم نیاز به ساختمان سیلو می توان نام برد . از معایب  مهم در آن تجمع پساب به خاطر ماده خشک نامناسب علوفه در زمان  برداشت و تخریب و گندیدگی سریع در اثر سوراخ شدگی و پارگی پوشش در آن  محافظ میباشد.

از جمله معایب سیلو های کومه ای (کپه ای)

در سیلوی کومه ای اکثرا  در محلی نامناسب و با وجود آلودگی فراوان، علوفه را سیلو میکنند. زمین های نامناسب جهت سیلو کردن عبارت اند از : خاکی و آسفالت نشده و غیرسیمانی. حتی در زمین ها با بستر مناسب  نیز توصیه شدید  بر پوشش قنداقی گردیده است. سیلو کردن در این موقعیت های  نامناسب باعث می گردد، ورود آلودگی های خاک به ساختمان سیلو حین کبیدن، تخلیه، پوشاندن و در آخر برداشت میسر گردد. هدایت و خروج پساب ناشی از علوفه ها با رطوبت بالا سبب مشکلات فراوانی می شود و آلودگی های حاصل از آن امنیت زیستی گاوداری را به خطر می اندازد .

بهترین و مناسب ترین  ساختمان جهت  سیلو در ایران با درنظر گرفتن ناتوانی در کنترل ماده خشک علوفه و پساب، سیلوی روزمینی با در نظر گرفتن تمام استاندارد های طراحی و زهکشی مناسب میباشد.

از جمله مشکلات عدیده در  ساختمان سیلو در ایران:

 

• علوفه بدون کیفیت
• پوشش غیراصولی
• پساب
• پایین بودن سطح انرژی و میزان ماده خشک (سیلاژ بوتیریکی و فساد آن)
• ساختمان نامناسب و غیر استاندارد سیلو
• استفاده کردن از کلنگ و لودر جایگزین کاتر (سیلوتراش) جهت برداشت سیلاژ
• مصرف بالای کنسانتره و فیبر موثر

 

مصالح مصرفی جهت ساخت ساختمان سیلو

 

آرماتور بندی و بتن ریزی و ساختن ساختمانی مستحکم از مرغوب ترین مصالح جهت کف ساختمان سیلو، سیمان می باشد ، کف سیلو در مجاورت با  خوردگی و تخریب مخصوصا در ناحیه های کناری و اتصالات زهکش های کف و کناری است که قطعا با مواد پلی سولفید یا پلی یورتان پوشانده و مهر و موم شوند. از ماده آسفالت نیز میتوان جهت  پوشش کف ساختمان  سیلو استفاده کرد. نسبت به یخ زدگی و تخریب اسیدی  آسفالت از سیمان مقاوم است .

مناسب ترین محل برای احداث ساختمان سیلو، تا جای ممکن  خارج از محیط اصلی گاوداری ، با راه کاملا مجزا و مستقل از واحد پرورش و رعایت کلیه ضوابط امنیت زیستی میباشد.

روش محاسبه ابعاد استاندارد برای ساختمان سیلو

میزان پیشرفت و برداشت از داخل سیلو تحت تاثیر طراحی ساختمان سیلو می باشد. بنابراین یک سیلوی عریض به عرض  ۲۰ متر و ارتفاع ۳ متر با نیمی از  سرعت یک سیلو با عرض ۱۰ متر و ارتفاع ۱.۵ متر پر شده است، خالی میگردد. برداشت در سیلوهای خندقی می باید ۱ تا ۳ متر از سطح سیلو در هر هفته در فصل زمستان و ۲ تا ۴ متر در هر هفته در فصل تابستان باشد. بنابراین طراحی و ساخت ساختمان سیلو با عرض کم و طول متوسط مناسب تر خواهد بود. اگر سرعت پیشرفت و برداشت از داخل سیلو کمتر از سرعت ورود هوا باشد یعنی کمتر از ۱ متر در هر هفته، مطمعنا علوفه سیلو شده ذرت دچار فساد هوازی خواهد شد.

برای طراحی ابعاد سیلو در ابتدا می باید مقدار ماده خشک مصرفی روزانه در کل گله را محاسبه نمایید. درصورتی که میزان افزایش ظرفیت گله از اهداف آتی دامداری شماست قبل از طراحی و ساخت سازه به این مهم توجه نمایید. ارتفاع مناسب 3تا 4 متر جهت ساختمان سیلو برای  رسیدن به دانسیته و یا فشردگی مناسب می باشد. میزان عرض در ساختمان سیلو بستگی به میزان برداشت روزانه تعیین می گردد. عرض مناسب جهت گاوداری های کوچک ۴ تا ۸ متر و برای گاوداری ها با متراژ بزرگ ۸ تا ۲۰ متر توصیه میشود. طول استاندارد ساختمان سیلو می باید به اندازه ای باشد که سیلو در حداکثر ۳ روز پر، کوبیده و پوشانده گردد و پس از باز کردن در فصول سرد مقدار برداشت درهر روز ۱۵ سانتی متر و در فصل های گرم حداقل ۳۰ سانتی متر از سطح سیلو تراشیده و سریعا به مصرف دام برسد.

 

استفاده کردن از سیلو بزرگ مشکلاتی را ایجاد می‌نماید که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم:

• وارد شدن اکسیژن بیشتر و تخریب سریع در اثر رشد قارچ ها و مخمر ها
• ناپایداری، ریزش و افزایش خطرات ناشی از آن
• حذف سریع اسید لاکتیک
• خارج شدن پساب بیشتر
• ترک خوردگی وسیع علوفه سیلو شده
• افزایش دما در اثر واکنش ناشی از افزایش فعالیت مخمر ها و قارچ ها
• دشواری کوبیدن، پوشاندن و برداشت آن
• ناتوانی در کنترل اکسیژن
• زمانبر بودن فرآیند پرکردن و احتمال تغییرات جوی و بارندگی

 

 

درصورتی که  سیلوها دارای عرض زیادی باشند امکان دارد آن را با استفاده از دیواره های بتونی پیش ساخته و قابل حمل به دو بخش تقسیم کرده و دو سیلو با عرض مناسب ایجاد نمایید و آن را به طور جداگانه پر و خالی کنید.با این حرکت سرعت مصرف سیلاژ برداشت شده، چند برابر سرعت ورود هوا به داخل ساختمان سیلو می گردد.

در ارتفاع غیر استاندارد و نامعقول (بیش از ۴ متر) سبب افزایش فشار لایه های بالایی و اعمال وزن بیشتر بر لایه های زیرین شده و خروج مواد مغذی از طریق پساب بیشتر می شود. در حالتی که ارتفاع ساختمان سیلو بالاتر از میزان توصیه شده باشد، می بایست علوفه ذرت با ماده خشک بالا( بیش از ۳۰ درصد ) ذخیره شود. در افزایش ماده خشک، وزن هر متر مکعب علوفه ذرت سیلو شده کاهش می یابد و فشار وارد شده بر لایه های زیرین کاهش می یابد.